დალი კალანდაძე

მოსწავლეთა ნამუშევრები (ჩანახატები, ესეები, ლექსები)

რა მოხდა ახალი წლის ღამეს



მთელი წელი ველოდებოდი ახალი წლის ჯადოსნური ღამის დადგომას. ვცდილობდი კარგად მესწავლა და გამეხარებია ჩემი მშობლები.ჩუმად წერილიც კი მივწერე თოვლის ბაბუას შორეულ და ცივ ლაპლანდიაში. მსურდა სურვილები ამსრულებოდა.აი, დადგა საოცნებო ღამე, სავსე სიხარულითა და ბედნიერებით. უხაროდათ დიდებს, უხაროდათ პატარებს. ვმღეროდით და ვცეკვავდით.
გულში თოვლის ბაბუაზე ვფიქრობდი, ნეტავ ხომ არ დავავიწყდი–მეთქი. მას ხომ იმდენი საზრუნავი აქვს, იმდენ ბავშვს უნდა ესტუმროს და გაახაროს, მაგრამ მე იმედს არ ვკარგავდი. მხიარულობით დაღლილი ნაძვის ხის გვერდით, სავარძელზე ცამოვჯექი. ცოტა ხნით ყველაფერი ჩაწყნარდა. ...და უცებ კარებში თოვლის ბაბუამაც შემოაბიჯა. საჩუქრები ნაძვის ხის ქვეშ დაგვიწყო. გაოცებული შევყურებდი და მიხაროდა. თოვლის ბაბუამ თავისი თბილი ხელი თავზე გადამისვა და გაუჩინარდა.
თვალები რომ გავახილე, უკვე კარგა ხნის გათენებული იყო. ნაძვის ხის ქვეშ საჩუქრები ეწყო, ბუხარი გიზგიზებდა და გარეთ თოვდა.

მესამე კლასის მოსწავლე: ნინი ქობულაშვილი


,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,...........................................,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,


რა ვუთხარი თოვლის ბაბუას





ძალიან მიყვარს ახალი წლის დადგომა და მასთან ერთად თოვლის ბაბუის მობრძანება.
თოვლის ბაბუას მე მივწერე ასეთი წერილი: თოვლის ბაბუ! ნუ იღელვებ იმაზე, რომ საჩუქარი ვერ მომიტანე, იმიტომ რომ შენ კიდევ სხვა ბავშვებთან მიიჩქაროდი და სიჩქარეში ჩემი საჩუქარი სადღაც დაგივარდა და დაგეკარგა. საერთოდ რომ არ მენახვები ამაზე ძალიან განაწყენებული ვარ შენზე. მაგრამ მიუხედავად ამისა გთხოვ, მოიტანო მშვიდობა, დღეგრძელობა და ბევრი საჩუქარი პატარებისთვის.


მესამე კლასის მოსწავლე ნინო გონგლაძე


.....................................................,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,..........................


რა მითხრა თოვლის პაპამ!





ამ ახალ წელს თოვლის პაპა ჩემთან არ მოვიდა. ამით მგონი მან მითხრა ის, რომ შენ წელს ცუდად იქცეოდიო. მაგრამ რამდენიმე დღის შემდეგ, როდესაც ჩემს ბიძაშვილებთან წავედი, თოვლის პაპის საჩუქარი იქ დამხვდა. ალბათ მისამართი შეეშალა.
მეორე დღეს კარზე კაკუნი გაისმა. კარი გავაღე და თოვლის პაპა დავინახე. მან მითხრა: მართალია წელს შენ კარგად მოიქეცი, მაგრამ ერთი რამ არ მომეწონაო. მე ვერ მივხვდი რა არ მოეწონა და მეკითხა მინდოდა, მაგრამ ვერ მოვასწარი, ის უცებ გაქრა. შემდეგ ირმის ყვირილი მომესმა. ზევით ავიხედე, ახლა იქიდან ისმოდა ხმა:–ბრახ, ბრახ, ბრახ.
ვჭყიტე თვალი და... თურმე ეს ყველაფერი სიზმარი ყოფილა, მაგრამ მგონია, თოვლის პაპის დასიზმრება მართლაც რაღაცას ნიშნავს.

მესამე კლასის მოსწავლე რუსუდან ჯანჯალაშვილი


,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,





წვიმის წვეთი წკაპუნა


ერთხელ ერთ ქვეყანაში მოვიდა წვიმა. მხიარული წვეთები წკაპა–წკუპით ეცემოდა ქვაფენილს. ფეხით მოსიარულეებმა ფეხს აუჩქარეს. ქოლგიანებიც გამოჩნდნენ. ერთ პატარა წვიმის წვეთს თამაში უნდოდა, ადამიანებს ეძახდა, მაგრამ ყველამ გაბრაზებით ჩაუარა გვერდი. უცებ ფანჯარა გაიღო და ხუთი წლის გოგონამ გამოყო თავი. გახარებულმა წვიმის წვეთმა იფიქრა ამას მაინც გავეთამაშებიო, მაგრამ გოგონამაც გაბრაზებით ჩაიბურტყუნა: ო, ეს ცუდი წვიმა. ნეტა როდის გადაიღებსო.
გულნატკენი წვიმის წვეთი ისევ ცაში დაბრუნდა, დედამიწას ყურადღებით გადმოხედა და თქვა: მოდი საქართველოში წავალ და იქ ვიწვიმებო. ჩამოფრინდა საქართველოში და წამოვიდა წვიმა წკაპუნა. წვიმის წვეთს ყველა ბავშვი მხიარულად ეთამაშებიდა.

მესამე კლასის მოსწავლე რუსუდან ჯანჯალაშვილი ........................................
............................................................

გაშიშვლებული ხის ფიქრები

გვცივა, გვცივა. ჩვენი ლამაზი წითელ-ყვითელი ფოთლის სამოსი ქარმა წაიღო. ვიდრე გაზაფხული მოვა და ახალ მწვანე კაბას ჩაგვაცმევს, თოვლის თეთრი ფიფქების ფაფუკი ქურქით უნდა შევიმოსოთ.

მესამე კლასის მოსწავ ლე სალომე ტაბატაძე

...................................................................................... .........................................................

ფოთლების სიმღერა

ცეკვავენ, ტრიალებენ, ფრიალებენ და ნარნაირი რხევით ყველგან ეფინებიან. სტუმრები არიან ყველანი მთის მწვერვალების, უღრანი ტყეების, სოფლებისა და ქალაქების. თუმცა უსიტყვოდ მიჰქრიან ფარფატა ფოთლები, მათი შრიალი მაინც საუბარს ჰგავს, სიმღერას ჰგავს და ხეები ძალიან ამაყობენ, თავიანთი ფოთლების ხმა რომ ესმით: შრრ, შრრ, შრრრ...

მესამე კლასის მოსწავლე მარიამ სიმონიშვილი

.........................................................................................................................



ნერგი

გიამ ხის პატარა ნერგს შემოხვია ხელები. ნერგი მაშინვე გადაიზნიქა და კინაღამ ბიჭუნას

თან ერთად მიწაზე დაენარცხა. გიამ იმარჯვა და დროზ ე შეუშვა ხელები.
- კინაღამ შუაზე გადამტეხე!- ძლივს თქვა შეშინებულმა ნერგმა და როგორც იქნა მოახერხა ერთ ადგილზე გაჩერება,
გიამ ამპარტავნად თქვა:
-მე შენზე ღონიერი ვყოფილვარ! - და ნერგის წინ ცხვირაწეულმა გაიარა.
ნერგს ეწყინა.
- მოიცა ჯერ გავიზარდო, სულ პატარა კი არ ვიქნები. მაშინაც მომერევი?
- მეც კი გავიზრდები.- უპასუხა გიამ.
-ჩემოდენა მაინც ვერ იქნები - თქვა ნერგმა - მაშინ მოდი და დამეჭიდე რამდენიც გინდა.
გია გაჩუმდა.
მის წინ დიდი და ღონიერი ხეები იდგა. მაგარი, დაკუნთული ტოტები ვაჟკაცურად გაეშალათ. ტოტებზე ფოთლები ამოსვლოდათ და მზეს, ნიავსა და ჩიტებს ეთამაშებოდნენ.
-მოდი მხრებზე შეგისვამთ და რაღაცეებს გიამბობთ! - დაუძახეს გიას ხეებმა.
ბიჭს გაეცინა, ნერგს გადახედა და უთხრა:
- შენც ამათნაირი იქნები ალბათ. რომ გაიზრდები, ღონიერი ხე დადგები!
- შენც კარგი კაცი დადგები. - ჩაიჩურჩულა ნერგმა და ცას ახედა.

მესამე კლასის მოსწავლე თამთა ბლიაძე

,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

ხე

შემოდგომა იყო. ხეებმა მოისხეს ვაშლები. ბავშვები ჟრიამულით დაესხნენ თავს ვაშლის ხეს, მოწყვიტეს ვაშლები და დაატეხეს ხეს ტოტები. მოვიდა ზამთარი. ტოტებდატეხილ ხეს ფოთლები დასცვივდა და შესცივდა. მას ერთი სული ჰქონდა, როდის მოვიდოდა გაზაფხული, რომ ახალი ტოტები გაეზარდა და გაეხარებინა.

მესამე კლასის მოსწავლე გიორგი ასლამაზაშვილი


..................................................................................................................

ხის დარდს ვერავინ ამჩნევს

ზამთარია. ხეებს სცივათ. შიშვლები არიან. ტოტებზე თოვლი ადევთ. თავისი ფოთლები ძირს დასცვივდათ და ხის ტოტებს აღარაფერი შერჩათ. ხეები ამბობენ, გვიშველეთ გვცივაო, მაგრამ არავის არ ესმის მათი.
საწყალმა ხეებმა არ იციან რა ჰქნან. ქარი უბერავს მათ სცივათ, მაგრამ ვინ უშველის?
ისინიც ითმენენ. გაზაფხული ხომ მალე მოვა.
ერთ მოხუც ხეს ძალიან გაუჭირდა. თანაც ბავშვებმა მის ტანზე სახელებიც ამოწერეს. მას ძალიან ტკიოდა, მაგრამ რას იზამდა. ხე ითმენდა და იტანდა. დაიღალა ხე და წაიქცა. საწყალი ხე ტიროდა, მაგრამ ამასაც ვერავინ ვერ ამჩნევდა.

მესამე კლასის მოსწავლე თამთა კილანავა

.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,

ვაშლის ხის ტოტების ფიქრები

აჰა, მოვიდა ზაფხული და ტოტები ვაშლებით დამეხუნძლა. მოვლენ ადამიანები და ჩემი ტკბილი ჩაიტკბარუნებენ პირს, მაგრამ სანამ უფრო დატკბება ვაშლები მე სიმძიმისაგან ძალიან მეტკინება ტოტები. აი, ჩიტებიც მოფრინდნენ ჩემთან და დამიწყეს ნჯღრევა, ვისაც როგორ შეეძლო. მერე ჩემს ნაყოფთან მოფრინდნენ და დაუწყეს კორტნა. ტყაპ-ტყუპ, ტყაპ-ტყუპ, ცვიოდა ვაშლები. ნელ-ნელა გავთავისუფლდი და სიხარულით სიმღერა დავიწყე.მერე მოვიდნენ ადამიანები, მოწყვიტეს ჩემი ნაყოფი და დამლოცეს.
ძალიან მიხარია, რომ ყველას ვუყვარვარ. ჩემი მეგობარი ადამია

ნები შემპირდნენ, შენნაირ ბევრ ხეს დავრგავთო. ძალიან გამიხარდა, რომ მეყოლება მეგობარი ხეები.
მალე ზამთარი მოვა. ფოთლები დამცვივდება, შემცივდება და გამიჭირდება, მაგრამ ხომ მყავს მეგობრები? მეგობრები ხომ გასაჭირში არასდროს მიგატოვებენ!

მესამე კლასის მოსწავლე რუსუდან ჯანჯალაშვილი

./././/././././././././././././../././././././././././././././././././././././././././././.

გაშიშვლებული ხის ჩივილი

გამარჯობათ!

მე ვარ გაშიშვლებული ხე.
ამ უბედურმა ქარმა სულ გამატიტვლა. ტყის განაპირას ვდგავარ, გარშემო მივლის და სათითაოდ მიაფრიალებს ჩემს გაყვითლებულ და შემჭკნარ ფოთლებს.
ახლა კი ვნანობ, რომ ტყის შუაგულში არ დავიდე ბინა. იქნებ იქ მაინც ასე ადვილად არ მომრეოდა ქარი.

მესამე კლასის მოსწავლე ნინო გონგლაძე






.,.,,..,.,.,..,.,...,.,.,.,..,.,.,.,.,.,.,,.,.,.,.,.,..,.,.,.,.,,.,.,.,.,.,.,.,,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,



ეკოლოგია


ადრეული გაზაფხული იდგა. ტყაპა-ტყუპის ხმამ ხეები ღრმა ძილიდან გამოაფხიზლა. რა ხდებაო, მიხედ-მოიხედეს და დაინახეს ადამიანები, რომლებიც ჭრიდნენ ხეებს.
-რაღაც უნდა ვიღონოთ- ატეხეს განგაში ხეებმა- უნდა გადავარჩინოთ ერთმანეთი.
მათ აჰყვათ ჩიტები. ცამ შეისმინა მათი უსიტყვო მუდარა და დაიწყო ღრუბლების მოგროვება. ცა მოიქუფრა. ატყდა ქარიშხალი, დაიწყო თოვა. ადამიანები იძულებულები იყვნენ სამუშაოები შეეჩერებინათ და ტყიდან წასულიყვნენ. ამით დროებით შეაჩერა ისინი ბუნებამ, მაგრამ ეს ხომ ყველას ვალია: გადავარჩინოთ ბუნება, დავრგათ ხეები და ვიცხოვროთ ჯანსაღ და ამწვანებულ დედამიწაზე.

მესამე კლასის მოსწავლე ნინო ქობულაშვილი

.,.,.,..,.,..,..,.,..,..,.,..,.,.,..,..,.,.,..,.,.,.,.,..,..,.,.,.,..,.,.,..,.,.,.,..,.,.,.,..,.,.,.,.,.,.,..,.,....,.


კოდალა და ხე


ერთ ხეს მატლები შეესია. ხე დახმარებას ითხოვდა, მაგრამ მისი არავის ესმოდა. უცებ კოდალა გამოჩნდა და ხესთან მიფრინდა.
-ხეო, რა გჭირს?-შეეკითხა ხეს.
-თუ შეგიძლია მიშველე. გთხოვ, ეს მატლები მომაშორე- სთხოვა ხემ.
- ახლავე მოგაშორებ.- უთხრა კოდალამ და ხეზე კაკუნი დაიწყო.
როცა კოდალა თავის საქმეს მორჩა, ხემ ჰკითხა:
-რითი გადაგიხადო შენი სიკეთე?
-შენ, რომ მატლებს გამოგაცლი და პირს ჩავიტკბარუნებ, ის ჩემთვის სიამოვნებაა. შენც ამოისუნქებ, ფოთლებს გაშლი, ბუნებას სიმწვანეს შემატებ, თითოეული გადარჩენილი ხე კი სუფთა ჰაერს და ჯანმრთელობას შემატებს დედამიწას. სამაგიეროც ეს იქნება- უპასუხა კოდალამ და სხვა ხისკენ გადაინაცვლა.
აი, ასე გადაარჩინა კოდალამ ხე.

მესამე კლასის მოსწავლე ნინო ქობულაშვილი


-.-.-.-.-.-.-.--.-.-..--.-.-.-.-.--.-.--.-.-.---.-.-.-.-.--.--.--.-.-.--.-.-.-.-.-.-.-
მადლიერი ხე

ერთი მსხლის ხეზე მამამ შვილს საქანელა გაუკეთა. საქანელას ყოველი გაქანებისას ხეს გული ეკუმშებოდა, ეშინოდა, ტკიოდა. ერთ დღესაც ტოტი, რომელზეც საქანელა იყო და ბავშვი მხიარულად ქანაობდა, მოტყდა. შეწუხდა ხე. მის გამო, ხომ ბავშვი დაშავდა.
ბავშვის მამაც გაბრაზდა და ხეს მოჭრა დაუპირა.
-გთხოვ, არ მოჭრა, ჩემი ბრალია- სთხოვა ბავშვმა მამას.
ხეს ძალიან გაუხარდა პატარას გამოსარჩლება. გახარებულს, ბევრი ყვავილიც გამოუვიდა, ბევრი ტკბილი მსხლებიც მოისხა და მისი ნაყოფით ბავშვი გემრიელად იტკბარუნებდა პირს.


გაგი ლაცაბიძე

ნახატი: სალომე ტაბატაძისა
(3-გ კლასი. 2009წ)
.,.,.,.,..,.,..,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,,.,,.,.,.,.,.,,.,..,.,.,.,.,.,.,.,.,,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,,..,.,.,.,
მუხა
მე ვარ მუხა. ჩემი ტოტები ძალიან მაგარია და უძლებს არაერთ ყინვას ზამთარში, ძლიერ ქარიშხალს, სეტყვას და დროსაც. ზამთარში ფოთლები მცვივა. ჩემი რკო კარგი საჭმელია ცხოველებისთვის. ძლიერია ჩემი ფესვებიც, რომელიც მიწაში ძალიან მაგრადაა გაწოლილი. დიდი ხანი ვცოცხლობ. მოხუციც კი ძლიერი ვარ. ხანდახან ფუღუროებიც მაქვს, რომელშიც ბუები ცხოვრობენ.
ქართველები საქართველოსაც მადარებენ ჩემი სიძლიერის გამო და ალბათ იმიტომ, რომ ბევრ გასაჭირს ვუძლებ.

მესამე კლასის მოსწავლე კოტიკო ჩხაიძე

.,.,.,..,.,.,..,.,.,.,.,.,.,..,.,.,.,.,.,..,.,.,.,.,.,.,.,..,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,..,.,.,.,.,,..,.,.
წვიმის წვეთი წკაპუნა


პატარა წვიმის წვეთმა უცებ გაიღვიძა და გადახედა ქალაქს. იგი ნატრობდა ქვევით ჩასვლას. შემდეგ ქარმა დაუბერა და ღრუბელი გამოაქანა. გახარებულმა თამაში დაიწყო და ხტუნვა-ხტუნვით ქვევით დაშვება გადაწყვიტა. მან მორწყო ყვავილები, ხეები. ამ საქმეს რომ აკეთებდა ძალიან უხაროდა და ხტუნვა-ხტუნვით გადადიოდა ერთი ადგილიდან მეორეზე. ყვავილები მადლობის ნიშნად თავს უხრიდნენ წვიმის წვეთს.

მესამე კლასის მოსწავლე ირაკლი თოდუა


=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-==-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-==-=-=
გაზაფხულდა, ბუჩქის ძირას თავს იწონებს ნაზი ია.

მოვიდა გაზაფხული.
ბუჩქის ძირას გაიღვიძა ძალიან ნაზმა და ლამაზმა პაწაწინა იამ. როცა ბავშვები გამოვიდოდნენ გარეთ სათამაშოდ, თავს ევლებოდნენ იას. ისიც თავს იწონებდა ყველასთან.
იასთან ყოველდღე თამაშობდნენ საოცრად ლამაზი პეპლები და მზის სხივი. იას მზის სხივი ათბობდა, პეპლები კი ყოველთვის მხიარულად დასტრიალებდნენ თავს. ია ძალიან ბედნიერი იყო და მოსაწყენად არ ეცალა.

მესამე კლასის მოსწავლე ირაკლი თოდუა

.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,,.,.,.,.,.,,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,,.

მითხარი რამე

საღამოობით გავიხედავ ფანჯარაში და ვუყურებ ახალ მთვარეს, ვარსკვლავებს. მთვარეს რომ შევხედავ, მგონია ისიც მიყურებს. ვეხვეწები: მითხარი, მითხარი რამე! თითქოს მებუტება და არ მელაპარაკება. ყოველ საღამოს ასეა. ვუყურებ და ვთხოვ, რომ რამე მითხრას; როგორ გაჩნდა, რამდენი წლისაა, უყვარს თუ არა ადამიანები.
ერთხელ ვარსკვლავებსაც დავაკვირდი და მათაც ვთხოვე, დამელაპარაკეთ და მითხარით ყველაფერი, თქვენს შესახებ და მთვარის შესახებაც-მეთქი. პატარა იისფერმა ვარსკვლავმა ეშმაკურად ჩაიცინა და მხიარულად აუციმციმდა თვალები. მან მთვარის შესახებ ყველაფერი მიამბო და იმდენი რამე მითხრა, რომ ერთი დიდი წიგნი შევადგინე.
ღამით როცა მეძინა, გავიგონე, სიზმარში მთვარეც მელაპარაკებოდა. ახლა ის მთხოვდა მეთქვა მისთვის, როგორ ცხოვრობენ ადამიანები. მან მადლობა გადამიხადა იმისათვის, რომ მასზე, წიგნი შევადგინე.
ერთ დილას ეზოში ვსეირნობდი. ისევ მომინდა მეთქვა ვინმესთვის მითხარი რამე, მაგრამ ვერცერთი სიტყვის თქმა ვერ მოვახერხე. დაღონებულმა დავიწყე ქუჩაში სეირნობა და პოლიციის შენობა დავინახე. ისეთი ლამაზი შენობა იყო, რომ შესვლა მომინდა. პოლიციის განყოფილებაში ერთი კაცი დამხვდა, რომელმაც მკითხა: რას დაეძებ? სიტყვები-მითხარი რამე ხომ არ დაკარგე? მე თავი დავუქნიე. მან გამოიღო კარადიდან სიტყვები-მითხარი რამე და ახლა კი შევძელი ამ სიტყვების წარმოთქმა. გახარებული ისევ ყოველ საღამოს ველაპარაკებოდი ვარსკვლავებს და არ ვასვენებდი: მითხარით, მითხარით რამე!

მესამე კლასის მოსწავლე რუსუდან ჯანჯალაშვილი

,-,-,--,-,-,--,-,--,-,--,-,-,--,-,-,-,--,-,-,-,-,-,--,--,--,--,-,-,-,--,-